برای درک روال پوسیدگی بهتر است که اجزای دندان را بهتر بشناسیم به همین منظور توضیحات مختصری در این باره می دهیم:

مينا : لايه شفاف سطح دندان که علاوه بر حفاظت از دندان در زيبايي دندان بسیار موثر است باعث محافظت از تاج در برابر اعمال جويدن و وسايل ساينده مي‌شود، سختي اين ماده امكان محافظت نسبي مينا و دندان را از پوسيدگي فراهم مي‌كندلازم به ذکر است که امکان بازسازی مینا توسط  بدن وجود ندارد.

عاج : در زیر مینای دندان عاج وجود دارد که به سختی مینا نیست و روند پوسیدگی در آن بیشتر است و قسمت عمده بافت دندان را تشکیل می دهد در ضمن عاج به طور مداوم در طي عمر انسان تشكيل مي‌شود

سمنتوم : لایه بسیار نازکی که همانند مینا  رد تاج عمل میکند و روی ریشه را می پوشاند الياف نگهدارنده دندان از يك سو به استخوان و از سوي ديگر در درون سمنتوم ريشه قرار مي‌گيرند. با تحليل لثه، سمنتوم در معرض مواد محرك قرار گرفته و با تحريك سمنتوم درد ايجاد مي‌گردد.

بخش مركزي دندان : متشکل از عصب دندان به همراه رگ‌هاي خوني است. اعمال مربوط به تغذيه دندان، حس دندان و همچنين وظيفه ساخت عاج جديد به عهده اين بخش از دندان است. با ملتهب شدن اين بافت به دليل ترشح سموم ميكروبي حاصل از پوسيدگي يا جراحات، دندان درد در اين بخش ايجاد مي‌گردد. میکروبها میتوانند از این طریق وارد  چرخه خون شوند به نواحي ديگر منتقل شوند.

اجزای حامی دندان :

استخوان:  موجب حمايت دندان در استخوان‌هاي فك مي‌شود و ریشه را احاطه می کند . حجم استخوان موجود در اطراف ريشه باعث محكم شدن يا لقي دندان‌ها مي‌شود.

لثه: شكل، قوام، رنگ و ضخامت آن در سلامت دندان تاثير دارد و پوشاننده استخوان است .

پريودنتال:  الياف نگهدارنده ای  که مانند نخ‌هاي باريكي ريشه دندان را به استخوان آلوئول متصل مي‌كنند. با از بین رفتن  استخوان اطراف ريشه ، اين الياف از استخوان  جدا شده و باعث معلق شدن دندان مي‌شوند.

فلوراید تراپی

علاوه بر مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از مواد حاوی فلوراید موثرترین راه پیشگیری از ایجاد پوسیدگی های دندانی است. استفاده از خمیر دندان ها و دهان شویه های حاوی فلوراید در خانه یا مدرسه به همراه کاربرد ژل ها یا سایر مواد حاوی فلوراید در مطب های دندان پزشکی به طور هم زمان بیش ترین اثر را خواهد داشت. با توجه به این که کودکان توانایی خارج کردن کامل دهان شویه از دهان خود را نداشته و احتمال بلع دهان شویه در این کودکان وجود دارد برای کودکان زیر 6 سال استفاده از دهان شویه توصیه نمی شود زیرا که فلوراید وقتی به درستی مصرف شود کاملاً ایمن است. ولی خوردن غلظت های بالای فلوراید می تواند سبب تهوع و استفراغ یا ایجاد لکه هایی زرد- قهوه ای (فلوروزیس دندانی) روی دندان ها شود به همین منظور توصیه می شود از خمیر دندان های فلورایددار برای کودکان زیر 3 سال و دهان شویه های خانگی فلوراید در کودکان زیر 6 سال استفاده نشود و ترجیجاً در مطب دندان پزشک از فلوراید موضعی برای این کودکان استفاده شود و در  کل استفاده موضعی از مواد حاوی فلوراید چه در خانه و چه در مطب برای تمام کودکان و نوجوانان توصیه می شود و صد در صد فلوراید باید به طور مکرر استفاده شود و هر چه درمان با فلوراید در کودکان زودتر شروع شود، کنترل پوسیدگی بیشتر است. فلوراید هنگامی می تواند از پوسیدگی دندان  جلوگیری کند که به طور همیشگی در بزاق دهان وجود داشته باشد. وجود مقدار کمی فلوراید در بزاق دهان شما باعث می شود مقدار املاحی که وارد دندان شما می شوند بیشتر از مقدار خارج شده از آن باشند، در نتیجه دندان ها را محکم می کنند. فلوراید باعث تشکیل کریستال های فسفات کلسیم می شود که این کریستال ها به شکل مواد سختی با دندان ترکیب می شوند. این مواد سخت " فلوئور هیدروکسی آپاتیت " نام دارند.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا